Μαθήματα

Κοινωνία Πληροφορίας και 4η Βιομηχανική Επανάσταση

Γενικά

Περιεχόμενα μαθήματος

1. Εισαγωγή, στόχοι, συνοπτική ιστορία της ανθρωπότητας. Κοινωνική ανάπτυξη και τεχνολογία. Βιομηχανική επανάσταση. 1η εποχή των μηχανών-Μυϊκή δύναμη. 2η εποχή των μηχανών-διανοητική ισχύς.
2. Παραδείγματα προόδου της τεχνολογίας. Οι ικανότητες των μηχανών απειλούν το ανθρώπινο πεδίο δράσης!
3. Ο νόμος του Moore, η δύναμη της εκθετικής βελτίωσης στον ψηφιακό κόσμο.
4. Η ψηφιοποίηση και οι επιδράσεις της στην οικονομία. Το «δωρεάν» επιχειρηματικό μοντέλο. Τα όρια της καινοτομίας.
5. Τεχνητή και ανθρώπινη νοημοσύνη. Παραδείγματα πεδίων σύγκρουσης και υπεροχής.
6. Πληροφορική αφθονία. Παραγωγικότητα, εργασία, ΑΕΠ από μια νέα ψηφιακή οπτική!
7. Ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία. Πνευματική ιδιοκτησία.
8. Ψηφιακό χάσμα. Νέες ανισότητες στη κοινωνία της πληροφορίας. Δεξιότητες, εργασία-κεφάλαιο και αμοιβές.
9. Επιδράσεις δικτύωσης (Network Effect), πρότυπα, ελίτ. Η αγορά τύπου «ο νικητής τα παίρνει όλα». Κανονική κατανομή και κατανομή νόμου δυνάμεων.
10. Επιπτώσεις της αφθονίας και της ανισότητας. Τεχνολογική ανεργία. Παγκοσμιοποίηση.
11. Δρώντας μαζί με τις μηχανές. Τι δεν ξέρουν να κάνουν οι υπολογιστές; Εκπαιδεύοντας τους ανθρώπους. Αλλαγές στην εκπαίδευση.
12. Προβληματισμοί για την πολιτικές προσαρμογές των κοινωνιών. Εκπαίδευση, Κίνητρα επενδύσεων, έρευνα, χρηματοδότηση, υποδομές, φορολογία.
13. Προτάσεις-συζήτηση για το μέλλον. Αρνητικός φόρος εισοδήματος. Ομότιμη οικονομία και τεχνητή νοημοσύνη. Κίνδυνοι και φυσικά όρια.

Μαθησιακοί Στόχοι

Ο στόχος του μαθήματος είναι να εφοδιάσει το φοιτητή/τρια με τις απαραίτητες γνώσεις και ερεθίσματα, ώστε να κατανοήσει τις βασικές παραμέτρους, διαστάσεις του σύγχρονου κοινωνικο-οικονομικού περιβάλλοντος, της παγκοσμιοποιημένης πλέον κοινωνίας της πληροφορίας.
Το μάθημα είναι διεπιστημονικό, δεν θα εμπλακεί σε μεγάλο βαθμό σε εξειδίκευση και ανάλυση εννοιών, αλλά αποτελεί μια επισκόπηση όλων των τελευταίων εξελίξεων που αφορούν την επιστήμη και τεχνολογίας (ιδιαίτερα της Πληροφορικής) και ιδιαίτερα του τρόπου που αυτές οι εξελίξεις επιδρούν στο κοινωνικό και οικονομικό γίγνεσθαι. Θα γίνει αναφορά σε αρκετά φαινόμενα, όπως ο νόμος του Moore, που θα δώσουν την απαραίτητη αίσθηση ιστορικής συνέχειας της επιστημονικής προόδου.
Στόχος του μαθήματος είναι, οι φοιτητές/τριες να αντιληφθούν τη μεγάλη εικόνα, το συνολικό κοινωνικό, επιστημονικό και οικονομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κληθούν να αναπτυχθούν και να δράσουν ως επιστήμονες, επαγγελματίες και άνθρωποι.
Θα ενημερωθούν και θα προβληματιστούν για τις τελευταίες έρευνες και καταγραφές για τις αλλαγές που ήδη είναι ορατές στο χώρο εργασίας και τις προκλήσεις που φέρνει η αυτοματοποίηση και η πρόκληση της τεχνητής νοημοσύνης. Επίσης, στόχος είναι κατανοήσουν τον βαθμό περιπλοκότητας και τον τρόπο αλληλεπίδρασης της τεχνολογίας με την κοινωνία σε όλες τις διαστάσεις.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να:
• Κατανοήσει βασικά χαρακτηριστικά σύγχρονων τεχνολογικών εξελίξεων που καθορίζουν την κοινωνία της πληροφορίας.
• Έχει γνώση και να μπορεί να περιγράφει βασικά φαινόμενα και νόμους που διακρίνουν τη λειτουργία επιμέρους τομέων κοινωνικών και επιστημονικών φαινομένων.
• Διακρίνει τις βασικές κατευθύνσεις που έχει πάρει η τεχνολογική και επιστημονική έρευνα και τα διακυβεύματα που προκύπτουν για την εξέλιξη των κοινωνιών.
• Αναπτύξει κριτική ικανότητα σε σχέση με τη θέση του και το επαγγελματικό μέλλον σε αυτό το περιβάλλον.

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών Καθορισμός προτεραιοτήτων, Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις, Λήψη αποφάσεων, Εργασία σε διεθνές περιβάλλον, Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα, Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας, Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

Θεωρητική από έδρας διδασκαλία με συζήτηση και ενεργή συμμετοχή των φοιτητών. Οι διαλέξεις του μαθήματος υποστηρίζονται από διαφάνειες παρουσίασης του συνόλου της εκπαιδευτικής ύλης. Το μάθημα υποστηρίζεται από πολύ επίκαιρα case study και προβολή video παρουσιάσεων τελευταίων επιτευγμάτων της τεχνολογίας που θα αποτελέσουν αφορμή για συζήτηση και προβληματισμό.

Αξιολόγηση Φοιτητών

Ο τελικός βαθμός του μαθήματος διαμορφώνεται κατά 100% από τον βαθμό του θεωρητικού μέρους. Ο βαθμός του θεωρητικού μέρους διαμορφώνεται από γραπτή τελική εξέταση.
1. Η γραπτή τελική εξέταση του θεωρητικού μέρους δύναται να περιλαμβάνει ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, επίλυση προβλημάτων εφαρμογής των γνώσεων που αποκτήθηκαν, ερωτήσεις σύντομης απάντησης, ερωτήσεις ανάπτυξης δοκιμίων, συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας.
2. Θα δοθεί η δυνατότητα προαιρετικής εκπόνησης εργασίας σε όσους φοιτητές το επιθυμούν για την εξειδίκευση, μελέτη και παρουσίαση ζητημάτων που τους προκαλούν το ενδιαφέρον. Η συμμετοχή της στο τελικό βαθμό θα καλύπτει το 30%.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

Βιβλίο [41955675]: Η θαυμαστή εποχή της νέας τεχνολογίας, Brynjolfsson Eric, McAfee Andrew
Βιβλίο [50658376]: Η Νέα Ψηφιακή Εποχή, Eric Schmidt, Jared Cohen
Βιβλίο [16078]: ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟΙ, N.CHRISTAKIS, J.FOWLER
Βιβλίο [86055966]: 21 μαθήματα για τον 21ο αιώνα, Yuval Noah Harari